miércoles, 28 de abril de 2021

Πατριαρχική Απόδειξη για το Άγιο Πάσχα (2021)


† Β Α Ρ Θ Ο Λ Ο Μ Α Ι Ο Σ

ΕΛΕ ΘΕΟΥ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΣ

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ – ΝΕΑΣ ΡΩΜΗΣ

ΚΑΙ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΣ ΠΑΤΡΙΑΡΧΗΣ

ΠΑΝΤΙ Τ ΠΛΗΡΩΜΑΤΙ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΧΑΡΙΝ, ΕΙΡΗΝΗΝ ΚΑΙ EΛΕΟΣ

ΠΑΡΑ ΤΟΥ ΕΝΔΟΞΩΣ ΑΝΑΣΤΑΝΤΟΣ ΧΡΙΣΤΟΥ


* * *


Τήν ψυχωφελ πληρώσαντες Τεσσαρακοστήν καί προσκυνήσαντες τά Πάθη καί τόν Σταυρόν το Κυρίου, δού καθιστάμεθα σήμερον κοινωνοί τς νδόξου Ατο ναστάσεως, λαμπρυνόμενοι τ πανηγύρει καί ναβοντες ν χαρ νεκλαλήτ τό κοσμοσωτήριον γγελμα «Χριστός νέστη»!


,τι πιστεύομεν, ,τι γαπμεν, ,τι λπίζομεν μες ο ρθόδοξοι συνδέεται μέ τό Πάσχα, πό ατό ντλετήν ζωτικότητά του, πό ατό ρμηνεύεται καί νοηματοδοτεται.  νάστασις το Χριστο εναι  πάντησις τς Θείας γάπης ες τήν γωνίαν καί τήν προσδοκίαν το νθρώπου, λλά καί ες τήν «ποκαραδοκίαν» τς συστεναζούσης κτίσεως. ν ατ πεκαλύφθη τό νόημα το «ποιήσωμεν νθρωπον κατ᾿ εκόνα μετέραν καί καθ᾿ μοίωσιν»[1] καί το «καί εδεν  Θεός τά πάντα, σα ποίησεν, καί δού καλά λίαν»[2].


 Χριστός εναι «τό Πάσχα μν»[3], « νάστασις πάντων». άν  πτσις πρξεν ναστολή τς πορείας το νθρώπου πρός τό «καθ᾿ μοίωσιν», ν Χριστ ναστάντι νοίγεται πάλιν ες τόν «γαπημένον το Θεο»  δός τς κατά χάριν θεώσεως. Συντελεται τό «μέγα θαμα», τό ποον ἰᾶται τό «μέγα τραμα», τόν νθρωπον. Ες τήν μβληματικήν εκόνα τς ναστάσεως ν τ Μον τς Χώρας, τενίζομεν τόν κατελθόντα «μέχρις δου ταμείων» Κύριον τς δόξης καί καθελόντα θανάτου τό κράτος, νά ναδύηται ζωηφόρος κ τοτάφου, συνανιστν τούς γενάρχας τς νθρωπότητος, καί ν ατος παν τό νθρώπινον γένος, π᾿ ρχς καί μέχρι τν σχάτων, ς λευθερωτής μν κ τς δουλείας το λλοτρίου.


ν τ ναστάσει φανεροται  ν Χριστ ζωή ς πελευθέρωσις καί λευθερία. «Τ λευθερί … Χριστός μς λευθέρωσε»[4]. Τό περιεχόμενον, τό «θος» ατς τς λευθερίας,  ποία πρέπει νά βιωθ νταθα χριστοπρεπς, πρίν τελειωθ ν τ πουρανί Βασιλεί, εναι  γάπη,  βιωματική πεμπτουσία τς «καινς κτίσεως». «μες γάρ π᾿ λευθερί κλήθητε, δελφοί· μόνον μή τήν λευθερίαν ες φορμήν τ σαρκί, λλά διά τς γάπης δουλεύετε λλήλοις»[5].  λευθερία το πιστο, τεθεμελιωμένη ες τόν Σταυρόν καί τήν νάστασιν το Σωτρος, εναι πορεία πρός τά νω καί πρός τόν δελφόν, εναι «πίστις δι᾿ γάπης νεργουμένη»[6]. Εναι ξοδος πό τήν «Αγυπτον τς δουλείας» καί τν ποικίλων λλοτριώσεων, χριστοδώρητος πέρβασις τς σωστρεφος καί συρρικνωμένης πάρξεως, λπίς αωνιότητος,  ποία ξανθρωπίζει τόν νθρωπον.


ορτάζοντες τό Πάσχα, μολογομεν ν κκλησίτι  Βασιλεία το Θεο «χει δη γκαθιδρυθλλά δέν χει κόμη λοκληρωθ»[7]. ν τ φωτί τς ναστάσεως, τά γκόσμια πράγματα ποκτον νέον νόημα, φ᾿ σον εναι δη μεταμορφωμένα καί μεταμορφούμενα. Τίποτε δέν εναι πλς «δεδομένον». Τά πάντα ερίσκονται ν κινήσει πρός τήν σχατολογικήν τελείωσίν των. Ατή  «κράτητος φορά» πρός τήν Βασιλείαν,  ποία βιοται κατ᾿ ξοχήν ν τ εχαριστιακ συνάξει, προφυλάσσει τόν λαόν το Θεο φ᾿ νός μέν πό τήν διαφορίαν διά τήν στορίαν καί τήν παρουσίαν το κακο ν ατφ᾿ τέρου δέ πό τήν λήθην τοΚυριακο λόγου « βασιλεία  μή οκ στιν κ το κόσμου τούτου»[8], τς διαφορς δηλονότι μεταξύ το«δη» καί το «χι κόμη» τς λεύσεως τς Βασιλείας, συμφώνως καί πρός τό θεολογικώτατον « Βασιλεύς λθεν,  Κύριος ησος, καί  Βασιλεία του θά λθ»[9]. 


Κύριον γνώρισμα τς θεοσδότου λευθερίας το πιστο εναι  σίγαστος ναστάσιμος παλμός,  γρήγορσις καί  δυναμισμός της.  χαρακτήρ ατς ς δώρου τς χάριτος χι μόνον δέν περιορίζει, λλά ναδεικνύει τήν δικήν μας συγκατάθεσιν ες τήν δωρεάν, καί νδυναμώνει τήν πορείαν μας καί τήν ναστροφήν μας ν τ νέλευθερί ποία μπερικλείει καί τήν ποκατάστασιν τς λλοτριωθείσης σχέσεως το νθρώπου μέ τήν κτίσιν.  ν Χριστ λεύθερος δέν γκλωβίζεται ες «γήϊνα πόλυτα», ς «ο λοιποί, ο μή χοντες λπίδα»[10].  λπίς μν εναι  Χριστός,  ν Ατ λοκληρωμένη παρξις,  λαμπρότης καί  φωτοχυσία τς αωνιότητος. Τά βιολογικά ρια τς ζως δέν ρίζουν τήν λήθειάν της.  θάνατος δέν εναι τό τέλος τς πάρξεώς μας. «Μηδείς φοβείσθω θάνατον∙ λευθέρωσε γάρ μς  το Σωτρος θάνατος. σβεσεν ατόν π᾿ ατο κατεχόμενος. σκύλευσε τόν δην  κατελθών ες τόν δην»[11].  ν Χριστ λευθερία εναι «λλη πλσις»[12] το νθρώπου, πρόγευσις καί προτύπωσις τς πληρώσεως καί τς πληρότητος τς Θείας Οκονομίας ν τ «νν καί εί» τς σχάτης μέρας, τε ο «ελογημένοι το Πατρός» θά ζον πρόσωπον πρός πρόσωπον μετά το Χριστο, «ρντες ατόν καί ρώμενοι καί ληκτον τήν π᾿ ατο εφροσύνην καρπούμενοι»[13].


Τό γιον Πάσχα δέν εναι πλς μία θρησκευτική ορτή, στω καί  μεγίστη δι᾿ μς τούς ρθοδόξους. Κάθε Θεία Λειτουργία, κάθε προσευχή καί δέησις τν πιστν, κάθε ορτή καί μνήμη γίων καί Μαρτύρων,  τιμή τν ερν εκόνων,  «περισσεία τς χαρς» τν Χριστιανν (Β´ Κορ. η´, 2), κάθε πρξις θυσιαστικς γάπης καί δελφοσύνης,  πομονή ν τας θλίψεσιν,  ο καταισχύνουσα λπίς το λαο το Θεο, εναι πανήγυρις λευθερίας, κπέμπουν πασχάλιον φως καί ναδίδουν τό ρωμα τς ναστάσεως. 


ν τ πνεύματι τούτ, δοξάζοντες τόν πατήσαντα θανάτ τόν θάνατον Σωτρα το κόσμου, πευθύνομεν πρός πάντας μς, τούς ν πάσ τ Δεσποτεί Κυρίου τιμιωτάτους δελφούς καί τά προσφιλέστατα τέκνα τς Μητρός κκλησίας, όρτιον σπασμόν, ελογοντες μαζί σας γηθοσύνως, ν νί στόματι καί μι καρδί, Χριστόν ες τούς αἰῶνας.     


Φανάριον, γιον Πάσχα ,βκα´

†  Κωνσταντινουπόλεως 

διάπυρος πρός Χριστόν ναστάντα 

εχέτης πάντων μν.



[1]  Γεν. α’, 26.

[2]   Γεν. α’, 31.

[3]   Α’ Κορ. ε’, 7.

[4]   Γαλ. ε’, 1.

[5]   Γαλ. ε’, 13.

[6]   Γαλ. ε’, 6.  

[7] Γεωργίου Φλωρόφσκυ, γία Γραφή, κκλησία, Παράδοσις, μτφρ. Δ. Τσάμη, κδ. Πουρναρ, Θεσσαλονίκη 1976, σ. 37.

[8]  ωάν. ιη’, 36.

[9]   Γεωργίου Φλωρόφσκυ, .π., σ. 99.

[10]  Α’ Θεσσ. δ’, 13

[11] ωάννου το Χρυσοστόμου, Λόγος Κατηχητήριος ες τήν γίαν καί λαμπροφόρον μέραν τς νδόξου καί σωτηριώδους Χριστο το Θεο μν Αναστάσεως. 

[12]   Γρηγορίου το Θεολόγου, πη θικά, ΒΕΠΕΣ 61, σ. 227.

[13] ωάννου το Δαμασκηνοκδοσις κριβής τς ρθοδόξου πίστεως, Δ’, 27 (100), Κείμενον, μετάφρασις, σχόλια Ν. Ματσούκα, κδ. Πουρναρ, Θεσσαλονίκη 1985, σ. 452. 



Φώτο: Nίκος Μαγγίνας / Οικουμενικό Πατριαρχείο